Prof. dr hab. Sambor Grucza, prorektor UW ds. współpracy i spraw pracowniczych 
 

Wprowadzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych na Uniwersytecie Warszawskim wynikało z obowiązku ustawowego. Z dzisiejszej perspektywy można powiedzieć, że program został odebrany jako narzędzie pozwalające w prosty sposób gromadzić dodatkowe środki na emeryturę, a jednocześnie jako wyraz troski instytucji o długoterminowe dobro pracowników. PPK odpowiada na realne potrzeby – także w środowisku, gdzie dominują osoby o bardzo zróżnicowanym wieku, sytuacji życiowej i planach zawodowych.

Pierwsze reakcje, które szczególnie nas utwierdziły w przekonaniu, że wdrożenie PPK na Uniwersytecie było słuszną decyzją, pojawiły się w momencie, gdy zatrudnieni zaczęli obserwować wpływy na indywidualnych rachunkach. Wiele osób, które wcześniej deklarowały dystans wobec programów oszczędnościowych, przyznało, że pozytywnie zaskoczył je szybki przyrost zgromadzonych środków. 

Podejście pracowników Uniwersytetu Warszawskiego do oszczędzania po wprowadzeniu PPK najlepiej oddają trzy słowa: świadomość, systematyczność, zaufanie.

• Świadomość – bo wielu zatrudnionych zaczęło dostrzegać znaczenie planowania finansowego i roli dodatkowego zabezpieczenia obok podstawowej emerytury.
• Systematyczność – bo comiesięczne wpłaty w ramach PPK stały się naturalnym elementem wynagrodzenia, niewymagającym dodatkowej motywacji.
• Zaufanie – bo przejrzystość programu oraz fakt, że Uniwersytet, pracownik i państwo wspólnie uczestniczą w finansowaniu oszczędności, budzi poczucie stabilności i wiarygodności.
   

Warto podkreślić, że PPK na UW stało się impulsem do częstszych rozmów o finansach osobistych. Dotychczas tematy takie jak oszczędzanie czy planowanie emerytalne rzadko pojawiały się w dyskusjach pracowników uczelni. Dzięki programowi zauważyliśmy rosnące zainteresowanie – zarówno wśród kadry akademickiej, jak i administracyjnej. W wielu miejscach PPK stało się pretekstem do rozmów o inwestowaniu, bezpieczeństwie finansowym czy odpowiedzialnym gospodarowaniu budżetem domowym.

Nasze doświadczenia pokazują, że kluczowym elementem sukcesu programu na Uniwersytecie Warszawskim była rzetelna i przystępna komunikacja. Zadbaliśmy o to, by informacje o PPK były przekazywane jasno. Jak wiadomo pracodawca ma obowiązek informować zatrudnionych o warunkach uczestnictwa w programie, ale sam proces oszczędzania jest całkowicie dobrowolny. 

Dlatego naszą radą dla innych instytucji, które chcą zachęcić swoich pracowników do udziału w PPK, byłoby przede wszystkim inwestowanie w edukację i komunikację. Warto zadbać, aby każdy zatrudniony nie tylko wiedział o istnieniu programu, ale także rozumiał jego praktyczne znaczenie. Drugim kluczowym elementem jest podkreślanie partnerstwa – fakt, że pracodawca dokłada się do oszczędności, buduje zaufanie i poczucie wspólnej odpowiedzialności za przyszłość pracownika. Trzecim aspektem jest cierpliwość – decyzja o przystąpieniu do programu bywa procesem, a wielu pracowników potrzebuje czasu, aby przekonać się do takiej formy oszczędzania, szczególnie gdy zobaczą pozytywne efekty u swoich kolegów i koleżanek.

Podsumowując, wdrożenie Pracowniczych Planów Kapitałowych na Uniwersytecie Warszawskim okazało się ważnym krokiem w budowaniu świadomości finansowej i poczucia bezpieczeństwa wśród pracowników. Program w naturalny sposób wpisał się w misję uczelni jako instytucji odpowiedzialnej społecznie, dbającej nie tylko o rozwój naukowy i dydaktyczny, lecz także o dobrostan swojej społeczności. Doświadczenia UW pokazują, że PPK może realnie wzmacniać relacje pracodawcy z pracownikami i przyczyniać się do budowania zaufania opartego na wspólnym myśleniu o przyszłości.

Uniwersytet Warszawski został wyróżniony nagrodą Odpowiedzialnego i Przyjaznego Pracodawcy jako jedna z pierwszych instytucji w 2025 roku za szczególne zaangażowanie we wdrażaniu Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK), wykorzystanie PPK jako elementu systemu benefitów pracowniczych, dzięki czemu instytucja osiągnęła wysoką partycypację w programie.

Prof. dr hab. Sambor Grucza jest specjalistą w zakresie metalingwistyki, lingwistyki, lingwistyki języków specjalistycznych, glottodydaktyki i translatoryki oraz badań okulograficznych. Ukończył germanistykę (Uniwersytet w Saarbrücken) oraz lingwistykę stosowaną (Uniwersytet Warszawski). Stopień doktora nauk humanistycznych uzyskał w 1994 roku na Uniwersytecie w Saarbrücken, zaś stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa w 2005 roku na Uniwersytecie Warszawskim. W 2009 roku Prezydent RP nadał mu tytuł naukowy profesora.
W kadencjach 2008–2012 oraz 2016–2020 pełnił funkcję dziekana Wydziału Lingwistyki Stosowanej UW. Wcześniej był prodziekanem Wydziału Lingwistyki Stosowanej, dyrektorem Instytutu Komunikacji Specjalistycznej i Interkulturowej. Pełni funkcję wiceprzewodniczącego Stowarzyszenia Germanistów Polskich i zasiada w zarządzie Międzynarodowego Stowarzyszenia Germanistów.
Prof. Grucza pełnił też funkcję przewodniczącego Polskiego Towarzystwa Lingwistyki Stosowanej. Jest członkiem licznych innych towarzystw naukowych. W kadencji 2020–2024 oraz 2024–2028 prof. Sambor Grucza zajmował/ zajmuje stanowisko prorektora ds. współpracy i spraw pracowniczych.
Do zakresu obowiązków Prorektora Sambora Gruczy należą szeroko pojęte sprawy pracownicze, w tym koordynowanie na UW działań związanych z Pracowniczymi Planami Kapitałowymi oraz naukowa i dydaktyczna współpraca międzynarodowa w tym koordynowanie prac związanych rozwojem z uniwersytetu europejskiego „4EU+ Alliance”. 

Opracowanie: Marta Paleczna